Remco van Lunteren over de MKBA

photo_remco_voor_website.jpgVanaf het jaar 2000 gebruikt de Rijksoverheid de Maatschappelijke Kosten-batenanalyse (MKBA) om grote infrastructurele projecten vooraf (ex-ante) te evalueren. Tegenwoordig gebruiken ook gemeenten en provincies de MKBA steeds vaker. Zo ook de provincie Utrecht. In een interview vertelt Gedeputeerde Remco van Lunteren (mobiliteit, economie en financiën) over zijn ervaringen met de MKBA. Hij ziet het nut van de MKBA, maar het instrument kan innovatie in de weg staan.

Provincie Utrecht gebruikt de MKBA voor verschillende doeleinden.

Ik kom de MKBA met name tegen vanuit mijn mobiliteitsportefeuille bij infrastructuurprojecten en andere mobiliteitsmaatregelen zoals spitsmijden en verkeersmanagement. De MKBA geeft inzicht in effecten van maatregelen in brede zin, dus niet alleen de financiële effecten.

Er is bij de provincie geen verplichting om bepaalde projecten te beoordelen met een MKBA. Vaak besluiten we in overleg om het instrument in te zetten, meestal na ambtelijk advies. Wat ook nog wel eens wil gebeuren is dat Provinciale Staten om een MKBA vraagt, met name bij ruimtelijke afwegingen. Maar meestal hebben we dan zelf al in het vizier dat het in een bepaalde casus verstandig is om een MKBA te doen.

We gebruiken de MKBA voor verschillende doeleinden. Om alternatieven te rangschikken en ook bij het besluit of we een project wel of niet financieren. Ook gebruiken we de MKBA om te kijken of we nog kwaliteit kunnen toevoegen. Stel dat uit de MKBA komt: ‘dit project doet het op deze punten goed en op deze punten minder’, dan kunnen we vervolgens kijken hoe we de punten waar het project minder op scoort kunnen optimaliseren.

Wij zetten de MKBA in voor grote en kleine projecten. We gebruiken de MKBA met name om projecten te beoordelen die zorgen voor grote ruimtelijke ingrepen. Ook als we afwegingen willen maken over kosten wordt de MKBA nog wel eens uit de kast gehaald, om nog specifieker naar de kosten te kunnen kijken. Het kan ook zo zijn dat we een MKBA inzetten als we zoeken naar een optimale locatie voor bijvoorbeeld een rotonde. Hoewel dit een relatief kleine investering is, kan de MKBA nuttige informatie opleveren voor dit soort afwegingen.

MKBA kan innovatie in de weg zitten

Wat mij nog wel eens opvalt in discussies die ik heb met betrekking tot MKBA, is dat het lastig is om met een MKBA innovatieve projecten te beoordelen, die nog niet eerder zijn gedaan. Als je innovaties wilt toepassen om verkeersstromen te gaan sturen met technologieën die nog niet zijn uitgedacht – en die je juist wilt laten uitdenken – dan merk je dat een MKBA je eerder in de weg zit dan dat het instrument je helpt. Een MKBA vereist dat je het idee al concreet hebt uitgedacht. Het idee van innovaties is juist dat je start met het nadenken over een innovatie, zonder precies te weten hoe het er aan het eind van de rit uit komt te zien. De zorg die ik heb, is dat je daardoor innovaties en out-of-the-box ideeën blokkeert. Bijvoorbeeld een project om gaming toe te passen bij het voorkomen van files. Een MKBA vereist dat je dit idee concreet maakt. Maar het uitzoeken hoe een out-of-the-box idee er concreet uit moet gaan zien kost een hoop geld. Het toetreden van een project in een programma kan zorgen voor financiering van deze ontwikkelingskosten, maar als dan weer een MKBA wordt gebruikt bij de beslissing of het project toe kan treden tot dit programma, dan is de kans groot dat je dit geld niet krijgt. Op deze manier kan de MKBA innovatie in de weg zitten.

Overheid moet inkoopbudget reserveren voor innovaties

Het aardige van echte innovaties is dat het feit dat je een innovatie doet al een maatschappelijke baat is. Het feit dat je een innovatie tot stand weet te brengen en met innovaties bezig bent, maakt denkkracht los en stimuleert dat bedrijven en kennisinstellingen hun creativiteit aanwenden. Dat is al een economische baat op zich. Als je out-of-the-box denkt maakt dit creativiteit los. Creativiteit leidt tot ondernemerschap en ondernemerschap leidt weer tot innovatie. Innovatie leidt tot de oplossing van het probleem. Deze molensteen moet je draaiende houden.

Succesvolle bedrijven geven werknemers ook wel eens de tijd om over innovaties na te denken. Ik redeneer ook op die manier. Eigenlijk zou je als overheid moeten willen, dat je een deel van je inkoopbudget reserveert voor innovaties en dat je accepteert dat dit ook wel eens tot failure kan leiden. Dit moeten we ook als bestuurders meer gaan uitdragen, want als je dit doet haal je de angel wat meer uit de discussie. Noem dit dan ‘innovatiegeld’ en accepteer met elkaar, zoals een bedrijf dat ook accepteert, dat hier een kans van failure op zit. Alleen door failure kom je uiteindelijk tot innovatie. In de status quo kan de MKBA innovaties in de weg zitten, maar als je het besluitvormingsproces op deze manier inricht, kan je dit probleem oplossen.

Tips voor politici en ambtenaren bij het toepassen van de MKBA

Mijn advies is om energie te steken in verwachtingsmanagement. Je moet aan de voorkant helderheid creëren over het budget waar je je aan wilt houden. Je kunt prachtige projecten in een MKBA laten beoordelen, maar als hier uiteindelijk geen budget voor is, dan kan een project prachtig scoren in de MKBA, maar dan is er geen geld voor.

Ook moet je vanaf het begin communiceren waarom je een MKBA aan het doen bent. Bijvoorbeeld om te zoeken naar de meest kosteneffectieve maatregel. Ik heb wel eens een discussie gehad over een weg die breder moest worden. Dan kan er daarna een hele discussie loskomen over inpassing, maar als er daardoor geen geld meer overblijft voor het oplossen van het probleem dat we eigenlijk wilden oplossen, dan kun je het project net zo goed niet doen. Je moet aan de voorkant heel helder hebben welk probleem je nou wilt oplossen. Dan kun je nog steeds heel integraal denken, maar het probleem dat je wilt oplossen moet centraal blijven staan. Het oplossen van het probleem kan leiden tot andere problemen, daar zal je dan iets op moeten bedenken, maar uiteindelijk moet geen afbreuk worden gedaan aan het oplossen van het probleem dat je in het begin had geïdentificeerd.

Knopen doorhakken maakt creativiteit los

Ik ga ervan uit dat er – voordat we met een project starten – eerst een goede probleemanalyse is gedaan, zodat het duidelijk is welk probleem we met het project willen oplossen. Ik vind dat je dat tijdens de rit altijd scherp voor ogen moet houden. Is de oplossing waar we nu over aan het praten zijn nog steeds gericht op het oplossen van het probleem of zijn we inmiddels bezig met de neveneffecten van de oplossing? Als je met elkaar bestuurlijk hebt besloten dat iets een probleem is, dan moet je hier op een gegeven moment ook aan vast willen houden. Je moet niet alles ter discussie blijven stellen, want dan kom je uiteindelijk niet tot besluitvorming.

Wat ik vaak merk is dat knopen doorhakken creativiteit losmaakt. Ik heb onlangs nog meegemaakt bij een project dat een groep mensen in eerste instantie tegen was. Op het moment dat wij een besluit namen, kwamen er in één keer krachten los die creatieve alternatieven aandroegen waar meer draagvlak voor was. Op zo’n moment moet je – als dit binnen de scope past – ook bereid zijn om dit over te nemen. Je hebt op een gegeven moment ook een besluit nodig om verder te gaan.

Voorbeeld van een MKBA waarbij ‘de MKBA van de MKBA’ erg positief was

De Rijnbrug bij Rhenen liet zien dat de investering die we gingen doen snel werden terugverdiend, waarna iedereen zich afvroeg waarom we dit besluit niet eerder hadden genomen.

Voorbeeld van een MKBA waarbij ‘de MKBA van de MKBA’ negatief was

Ik kan geen voorbeeld noemen van een MKBA die weggegooid geld was. Meestal levert een MKBA de scherpte op die je wilt hebben. Als een MKBA geen nieuwe inzichten oplevert, dan levert de informatie vaak draagvlak op. De MKBA bevestigt dan het beeld dat je al had en dit kan leiden tot begrip voor het project dat je aan het doen bent. Ik wil niet zeggen dat de informatie die uit de MKBA komt objectief is, maar je kunt de discussie objectiever voeren, want je kunt beschikken over dezelfde basisingrediënten.  

Klik hier om andere interviews te lezen.

Klik hier om terug te gaan naar het overzicht van nieuwsberichten.

Handig voor beginners

Ervaringen MKBA cursus

  • “De basiscursus MKBA geeft een prima inzicht in het instrument. De cursus wordt gegeven door bevlogen experts en geeft informatie van de MKBA filosofie tot en met de praktijk. Aansprekende oefeningen en een interactief karakter geven een goede kijk in de MKBA keuken en dat smaakt naar meer”

    Jos van Veen (Gemeente Den Haag)

  • “Prima cursus, zeer aan te bevelen! Strak georganiseerd en een goede afwisseling tussen theorie en concrete toepassingen. Vier verschillende docenten droegen ook bij tot het levendige karakter van de cursus. Daarnaast een interessante groep van mede-cursusten uit alle delen en sectoren van het land”

    Joost Frencken (AVANS Hogeschool)

  • “Tijdens de gevorderdencursus heb ik de MKBA systematiek middels de aangeboden praktijkcasussen en rekenoefeningen meer eigen weten te maken. De weging van effecten, zoals gebruikt binnen de MKBA systematiek, biedt mij op professioneel vlak waardevolle handvatten ter begeleiding van klanten bij het nemen van investeringsbesluiten”

    Merian Lelieveld (Hezelburcht Subsidieadviesbureau)

  • “In een goede sfeer met veel interactie worden alle aspecten rond een mkba behandeld. De cursus is niet alleen gericht op rekenen en biedt een ‘bril’ om kosten en baten te betrekken bij keuzes rondom beleid en projecten. Erg compleet, gedegen en plezierig! Wij hebben de cursus gevolgd met een ‘delegatie’ vanuit control, beleid en kennismanagement.”

    Ira Spannenburg (Gemeente Delft)

  • “Het was een eyeopener om te leren dat de wortels van de MKBA in de filosofie liggen en niet in accountancy. Dat de kunst ‘m veel meer zit in helder redeneren, dan in rekenen. Met goede sprekers en een leuke groep deelnemers, bood de cursus een goed evenwicht tussen theorie en oefenen. De Basiscursus MKBA inspireert en smaakt naar meer. ”

    Elmy Everaert (Eigen Haard)

  • “Door de cursus kan ik de MKBA beter plaatsen. De sprekers belichten de MKBA vanuit verschillende invalshoeken, afgewisseld en onderbouwd met voorbeelden en oefeningen uit de praktijk. Dat geeft mij handvatten om het toe te passen in (studenten)projecten”

    Peter Schinkel (Docent InHolland)

  • “De gevorderdencursus MKBA heeft mij een zeer welkome kennisverbreding en verdieping opgeleverd op het gebied van MKBAs. Een goede combinatie van theorie en praktijk onder deskundige leiding. De objectieve benadering met aandacht voor voordelen en nadelen van de methodiek was zeer waardevol.”

    Rob van Gerwen (DNV GL)

  • “De basiscursus MKBA gaf - mede vanwege het feit dat ik reeds stevig in de MKBA werkzaam ben - niet alleen maar nieuws, maar op sommige vlakken was de aanscherping erg nuttig. Ook was het fijn een aantal eigen hersenspinsels bevestigd te zien worden. Dat betekent dan weer wel een hoop werk aan de winkel!”

    Paul Siderius (Prorail)

  • “Wil je MKBA's beter begrijpen, beter weten hoe erop te anticiperen, als opdrachtgever een meer serieuze gesprekspartner zijn of zelf MKBA's uitvoeren? Dan is deze training een echte aanrader!”

    Marieke Wiebing (Stichting Lezen & Schrijven)

  • “Al vaak liep ik er in mijn projecten tegen aan dat niet alle meerwaarde van het project in een (financiële) kosten-baten-analyse terugkwam. In de basiscursus MKBA leerde ik hoe ik deze meerwaarde ook een plek kan geven in de afweging tussen kosten en baten. Heel leerzaam en het smaakt naar meer, dus ik kom terug voor de vervolgcursus!”

    Williette van Arendonk (Van Arendonk)

  • “De Basiscursus MKBA heeft ruimschoots aan mijn verwachtingen voldaan door het hoge aantal trainers (5!) voor een kleine groep mensen. De flexibele indeling van de cursus bood ruimte voor discussie, waarbij ook het sociale domein ruim aan bod kwam. Door de afwisseling tussen uitleg, oefening en rust was prettig, waardoor de aandacht niet verslapte.”

    Menko Busch (Sinzer)

  • “Ik heb met veel plezier de gevorderdencursus MKBA gevolgd. De docenten bespraken op enthousiaste wijze de theorie en de problemen waar je tegenaan loopt bij de vertaling naar de praktijk. Ik voelde me uitgedaagd en de praktijkoefeningen vond ik zeer leerzaam. Het was een aangename verrassing dat de cursisten uit uitlopende disciplines kwamen. ”

    Rik Froma (Haarlemmermeer)

  • “Een prima cursus om de beginselen en de voor- en nadelen van MKBA te vernemen. Vooral de vele praktijkvoorbeelden en rekenoefeningen waren nuttig.”

    Geert Draaijers (Commissie m.e.r.)

  • “De cursus MKBA gaf mij een beter inzicht in wat een MKBA is en hoe deze (zelf) is toe te passen. De opzet van de cursus is erg prettig, persoonlijk en kleinschalig, waardoor er maximale aandacht is voor persoonlijke leerdoelen. Ook voor professionals in het sociale domein biedt de cursus prima inzichten en uitgangspunten”

    Bert Peterse (Adviseur maatschappelijke ontwikkeling Peel en Maas)

  • “De opleiding legt een goede basis om gericht om te gaan met MKBA’s. Je leert dat het een prachtig instrument is om beslissingen te ondersteunen. De functie en het doel van de MKBA wordt duidelijk toegelicht en op een interactieve manier scherp gesteld. Enthousiaste lesgevers met kennis van zaken!”

    Thomas Christiaens (Vlaamse Overheid)

  • “De basiscursus MKBA geeft informatie, praktijkvoorbeelden én inzichten waaruit blijkt dat de MKBA een waardevolle bijdrage kan leveren in het besluitvormingstraject. Veel hangt hierbij af van het zorgvuldig doorlopen van het ‘MKBA –stappenplan’. De praktische tips, tools en rekenoefeningen uit de cursus heb ik dan ook als zeer nuttig ervaren. ”

    Stan Rademakers (Kragten)

  • “Door de cursus is het containerbegrip 'MKBA' nu een stuk beter behapbaar geworden. Door de uitleg en de oefeningen kan ik nu MKBA's beter duiden en misschien voorzichtig er zelf één gaan opstellen. Verschillende experts komen aan het woord die elk hun eigen expertise inbrengen en dit alles heel laagdrempelig kunnen vertalen in toepasbare tips.”

    Geeske van Asperen (NISB)

  • “Een top cursus! De wetenschap, de toepassing in de praktijk en het nut van MKBA’s werden in een notendop behandeld. Geen eenrichtingsverkeer. ‘Learning by doing’ stond tijdens de cursus helemaal centraal. De cursus heeft mij in z’n totaliteit goede kennis en vaardigheden geboden om de MKBA waaraan ik nu werk, beter uit te voeren!”

    Narly Rambharos (Onderzoek en Statistiek gemeente Groningen)

  • “Cursus is een goede inleiding voor geïnteresseerden in maatschappelijke kosten baten analyses voor alle domeinen. Helpt om deze beter te kunnen interpreteren en te gebruiken. Leuke praktijkvoorbeelden, oefeningen en vooral goede sprekers!”

    Martje van Ankeren (Hogeschool van Amsterdam)

  • “Door enthousiaste bevlogen docenten met veel praktijkervaring wordt je meegenomen in de wereld van de MKBA’s. Een instrument dat toepasbaar is zowel in het fysieke als ook in het sociale domein. Met gedreven medecursisten en inspirerende werkvormen hebben we mogen proeven aan de verschillende mogelijkheden en toepassingen in de praktijk.”

    Marleen Okma (JSO, kennis en adviesbureau sociaal domein)

  • “De Basiscursus MKBA en de Gevorderdencursus MKBA hebben me veel inzicht gegeven in de wereld van MKBA's. ik ben te spreken over de diversiteit van deelnemers en de docenten. Een topcursus waarin ook kleinere groepsopdrachten werden behandeld die waardevol waren om bijvoorbeeld in te zoomen op MKBA's binnen het sociale domein”

    Samira Louali (Hogeschool Zuyd)

  • “De MKBA-cursus bood mij handvatten om zelfstandig een MKBA uit te voeren. Daarbij waren de sprekers heel inspirerend. Mijn vingers jeuken om te beginnen!”

    Sandra van Straaten (Medewerker Eigen Haard)

  • “De cursus MKBA voor gevorderden is een verdieping voor deelnemers met reeds solide kennis van de MKBA. De cursus biedt handvaten om stakeholders mee te nemen in het proces van de MKBA. De interactie tussen theorie en praktijk en het ‘zelf aan de slag’-gehalte maken de cursus een goede basis voor adviseurs en beleidsmakers die nog een stapje verder willen. ”

    Anne Nobel (Witteveen & Bos)

  • “Van te voren was ik sceptisch over het in geld uitdrukken van maatschappelijke effecten. Maar door de cursus weet ik dat een MKBA veel meer is dan het berekenen van een prijskaartje. Door zelf in groepjes aan de slag te gaan met procesonderdelen en het berekenen van een MKBA, ervaar je wat nodig is voor een gedegen MKBA.”

    Arwen Hoogenbosch (K2 Brabants Kenniscentrum Jeugd)

  • “Wat me erg beviel aan de basiscursus is dat de complexe materie heel begrijpelijk en stapsgewijs werd uitgelegd, met een prettige mix tussen denken en doen/oefenen. Ik voelde me na de cursus en met de schat aan bruikbare informatie op de website voldoende uitgerust om zelf met mijn eerste MKBA’s in mijn werkpraktijk aan de slag te gaan.”

    Clim van Daelen (Nierpatienten Vereniging Nederland)

  • “De basiscursus MKBA is erg interessant, en duidelijk is dat het hier niet om een standaard trucje gaat, maar om een échte vaardigheid! De discussie die het opstellen van een MKBA teweeg brengt maakt het tot een mooi instrument, waarvan je in deze cursus prima de basisbeginselen onder de knie krijgt!”

    Bart Schalkwijk (KWR Research Institute)

  • “De MKBA-training was ontzettend leerzaam en de stof direct toepasbaar in mijn praktijk. Ik schrijf me direct in voor een vervolgcursus zodra die er is!”

    Pascal Sijstermans (Sumcity Advisory)

  • “'Tijdens de basiscursus MKBA leer je de juiste vragen te stellen en zelf een MKBA berekening te maken. Ook zie je verschillende vormen van MKBA-light voorbij komen, erg leerzaam! Een zeer nuttige cursus, voor mensen zonder kennis van MKBA tot al een beetje ervaren MKBA’ers. Als je meer wilt weten over het instrument is deze cursus echt wat voor jou.'”

    Ester van der Sterre (Corporatie Eigen Haard)

  • “De basiscursus biedt een mooie inkijk in de denkwijze en onderdelen van een MKBA. Je leert dat de MKBA meer inhoudt dan rekenen alleen (“60% nadenken, 20% rekenen en 20% presenteren”). Enthousiaste cursusleiders, betrokken medecursisten en veel mogelijkheden zelf te oefenen (vaardigheden en rollenspel)."”

    Jenny Zonneveld (Onderzoek en Statistiek, gemeente Nijmegen)

  • “Een goede cursus met een bevlogen cursusleider die zeer boeiend weet te doceren. Praktische oefeningen die het geleerde direct in de praktijk brengen aan de hand van zeer herkenbare projecten. Cursus gaat goed de breedte in van het hele MKBA spectrum met als toetje de 'MKBA-light' die erg handig is voor kleine projecten.”

    Wilbert van Veggel (Antea Group)

  • “Een inspirerende basiscursus gegeven door deskundigen uit praktijk en wetenschap. Dit smaakt naar meer.”

    Roger Spitz (Gemeente Venlo)

  • “De basiscursus geeft op uitstekende wijze inzicht in de waarde van de MKBA. Een MKBA is het uitgelezen instrument om vooringenomen standpunten van bestuurders en ambtenaren te objectiveren en het helpt volksvertegenwoordigers, beter gemotiveerd hun keuzes te maken. Eigenlijk zou iedere volksvertegenwoordiger de cursus moeten doen”

    Rene van der Linden (Raadslid Heemskerk)

  • “De MKBA basiscursus geeft een brede kijk in de keuken van het toepassen van een MKBA. Meerwaarde is ook dat de cursus door enthousiaste docenten uit de wetenschap en de praktijk wordt gegeven. Daarnaast is er veel ruimte voor vragen en discussie met elkaar, kortom zeer de moeite waard.”

    Gabi van Duijnhoven (Provincie Zuid-Holland)

  • “Tijdens de MKBA cursus heb ik goede handvatten gekregen om de maatschappelijke kosten en baten op een volwaardige manier naast de financiële afwegingen in beeld te krijgen. Een verademing in de discussie en het (groeps-)denken tot gevolg!”

    Karin Peeters (Territoria)

  • “Na betrokken te zijn geweest bij een aantal MKBA’s had ik behoefte aan meer verdieping. De gevorderdentraining bood wat ik zocht. Het gebruik van de MKBA door politici en kritiek vanuit de wetenschap kwamen aan de orde. Er is veel ruimte voor vragen, discussie en actief oefenen. Ik heb nu duidelijk het gevoel meer boven de stof te staan dan voor de cursus.”

    Michiel Nijboer (RHDHV)

  • “'Ik vond Niek Mouter (de cursusleider) een hele prettige en inspirerende spreker/trainer. Mooi hoe hij je meeneemt in zijn gedachtegang en de lessen die hij zelf heeft geleerd over MKBA. De andere trainers hebben allemaal hun eigen kracht, en drive, en dat maakt de cursus een heel boeiend en afwisselend samenspel.'”

    Sylvana Rikkert (Lysias Group)

  • “De MKBA basiscursus heeft mijn denken gescherpt over de wijze waarop je maatschappelijke effecten in beeld kunt brengen en vooral kunt vergelijken welke maatregelen effectiever zijn. De cursus is divers opgezet met een combinatie van theorie en praktijk en wordt gegeven door ervaren cursusleiders. Absoluut aan te raden wat mij betreft!”

    Hilde van Slooten (Gemeente Delft)

  • “Door het volgen van de basiscursus MKBA heb ik een beter begrip gekregen van de methodiek en toepassingsmogelijkheden van een MKBA. Tijdens de cursus werden niet alleen de voordelen van een MKBA belicht, maar werd ook stilgestaan bij de beperkingen. In de cursus is een goede balans tussen theorie, praktijkvoorbeelden en oefeningen. ”

    Frederike Zwenk (Ministerie van Veiligheid en Justitie)

  • “Een uitstekende en interessante cursus. Voor rekenkamers is de MKBA-methode ook ex post toepasbaar: wat waren de kosten en de baten van het beleid? En bij wie slaan die neer? Dankzij de cursus kan ik MKBA’s van anderen nu ook beter doorgronden.”

    Sylvia van Leeuwen (Rekenkamer Utrecht)

  • “De cursus was goed opgezet met veel deskundige inleiders. Wat me aansprak was de praktische opzet en de mogelijkheid om groepsgewijs aan de slag te gaan met deze weerbarstige materie.”

    Jack Bergman (Avans Hogeschool)

  • “Wat een leerzame cursus! We werden niet alleen snel door de theorie van ‘de’ MKBA geloodst, maar kregen ook een realistische doorkijk in de praktijk van het ambacht. Bovendien werden het nut én de beperkingen van een MKBA helder, en was er aandacht voor de communicatie hierover. En we konden oefenen, en daarbij alle denkbare fouten maken. ”

    Mayan van Teerns (Gemeente Groningen)

  • “De basiscursus MKBA heb ik met plezier gevolgd. Ik kwam om een betere kijk op dit instrument te krijgen. Dat is zeker gelukt. Er was een deskundig team van begeleiders die goed inspeelden op onze vragen en ons uitdaagden om actief mee te doen. Het heeft mij het inzicht geboden waar ik behoefte aan had.”

    Henk Kuijpers (Gemeente Apeldoorn)

Over MKBA-informatie.nl

Voor de Maatschappelijke kosten- en batenanalyse gaat nog te vaak het spreekwoord 'onbekend maakt onbemind' op. Wanneer men met een MKBA te maken krijgt, was het tot op heden moeilijk om snel de basisinformatie over dit instrument te vinden. Daarom heeft initiatiefnemer en auteur Niek Mouter MKBA-informatie.nl opgezet, in samenwerking met een aantal partners. Hier vindt u informatie over de MKBA, zowel voor beginners als voor gevorderden. Lees verder

Contact

Heeft u een vraag, aanvulling of opmerking neem dan contact met ons op.

© MKBA-informatie.nl