Forecasts: Fact or Fiction?

Uncertainty and Inaccuracy in Transport Project Evaluation.


Auteur: Morten Skou Nicolaisen (2012)

Wie meer wil weten over het omgaan met onzekerheden in de Maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) wordt door het proefschrift ‘Forecasts: Face or Fiction?’ van Morten Nicolaisen op zijn wenken bediend. Maar ook voor geinteresseerden in het topic ‘strategisch gebruik van onderzoek’ is deze thesis een ‘must read.’

Met name de hoofdstukken 3, 6 en 7 uit de thesis zijn zeer interessant.  

Hoofdstuk 3

(vanaf blz. 41): een bespreking van de literatuur over onzekerheden rondom de inschatting van kosten en transporteffecten van infrastructuurprojecten (in de MKBA). Onder meer Flyvbjerg, Bain, Odeck, en Kain passeren de revue. Belangrijker dan de bespreking van de literatuur is Nicolaisen’s kritische reflectie op de claims die worden gemaakt in de literatuur. Met name als het gaat om de claim die een aantal wetenschappers maken dat manipulatie de belangrijkste oorzaak is van de overschatting van kosten en de onderschatting van baten in de MKBA. Nicolaisen werkt uit dat een aantal claims matig tot niet onderbouwd zijn.

Een voorbeeld: “the authors sadly provide little methodological insight to this important question. This is worrisome, since it gives a false sense of statistical support to one type of error, while it remains unclear how these statistics have come about. Finally, the later claims by Flyvbjerg (2007) regarding the survival of the unfittest projects as a result of misrepresented forecasts seem to be largely speculative, as such misrepresentation has not really been thoroughly documented in any of the secondary sources that are referred to (blz. 57).”

Hoofdstuk 6 (samenvatting op blz. 143)

in een ‘ex-post’ analyse controleert Nicolaisen de inschattingen van kosten en transporteffecten in Deense MKBA-studies. Hij concludeert  dat kosten vaak worden onderschat. Transporteffecten worden voor wegprojecten vaak onderschat, terwijl deze voor OV-projecten vaak worden overschat. Opgemerkt moet worden dat de overschatting van transporteffecten bij OV-projecten een stuk kleiner is dan de overschatting die voortvloeit uit eerdere studies.  

Hoofdstuk 7:

Hoofdstuk 7 bestaat uit drie delen: analyse van de manier waarop onzekerheid wordt gecommuniceerd in Noorse en Deense MKBA-rapporten; een enquête onder 453 respondenten (waarvan 166 politici); een aantal diepte-interviews.

Bestudering Noorse en Deense MKBA-rapporten

Nicolaisen bestudeerde de manier waarop onzekerheid is gecommuniceerd in 78 MKBAs uit Noorwegen en Denemarken (blz. 168). Hij trekt de conclusie dat in 80% van de rapporten onzekerheid niet werd genoemd (ignored or suppressed), 4% van de rapporten gaf wel aan dat er onzekerheid was, maar zei niets over de orde grootte van de onzekerheid, 10% van de rapporten beschreef onzekerheid kwalitatief, 7% van de rapporten beschreef onzekerheid op een kwantitatieve manier. Nicolaisen concludeert dat de matige communicatie van onzekerheden in de MKBA ervoor zorgt dat het vertrouwen in de studies onder politici en beleidsambtenaren afneemt.

Enquête

Hieronder een aantal resultaten:

Blz. 152: meer dan 90% van de respondenten geeft aan dat zij een werkelijke MKBA-uitkomst die meer dan 30% afwijkt van de ingeschatte MKBA-uitkomst niet acceptabel vinden (dit terwijl uit de ex-post analyse van hoofdstuk 6 volgt dat een afwijking van meer dan 30% regelmatig voorkomt).  

Politici accepteren een slechte communicatie en documentatie van onzekerheden sneller dan niet-politici. Hoogopgeleiden kijken kritischer naar de manier waarop onzekerheden zijn gecommuniceerd dan laagopgeleiden.  

Blz. 165: meer dan 80% van de 148 Noorse en Deense politici die de enquête invulden zijn het eens met de stelling dat MKBA-uitkomsten, kostenschattingen en uitkomsten van verkeersmodellen strategisch/selectief worden gebruikt in besluitvormingsprocessen rondom infrastructuurprojecten.

Een groot deel van de 148 Noorse en Deense politici zijn het eens met de stelling dat consultants onder druk staan om resultaten te produceren die overeenkomen met de wensen van de opdrachtgever om opdrachten in de toekomst veilig te stellen (blz. 168). Nicolaisen stelt dat het waarschijnlijker is dat consultants onbewust positievere uitkomsten voor de klant produceren (cognitive bias) dan dat consultants bewust cijfers aanpassen.

Diepte-interviews

Politici spreken in de diepte-interviews openhartig over het strategisch gebruik van uitkomsten van de MKBA en verkeersmodellen in het besluitvormingsproces. Een truc die zij noemen is het schatten van de effecten van een project met twee verschillende modellen. Indien de resultaten van het nieuwste model beter uitkomen, concludeert men dat deze resultaten moeten worden gebruikt, omdat het model state-of-the-art is. Indien de resultaten van het oudere model beter uitkomen, concludeert men dat deze resultaten moeten worden gebruikt, omdat dit model betrouwbaar is en het nieuwe model nog kinderziektes vertoont.

Een reden waarom modeluitkomsten niet zo objectief zijn als ze lijken is volgens zowel politici als consultants (die de MKBA en verkeersmodellen opstellen) dat de opdrachtgever grote invloed heeft op de aannames die in het model worden gemaakt. Een tweede reden is dat deze aannames soms nog worden aangepast na afloop van de eerste modelinschattingen. Een geïnterviewde consultant geeft aan dat de kans altijd groot is dat de opdrachtgever ‘nog even wil praten’ als de modeluitkomsten slecht uitpakken: ‘I mean, a lot of times I’ve experienced that a client didn’t like the results.[…] Then you are usually asked to have a discussion about whether there is something that can be changed. Are there assumptions that should be different?’ (blz. 189).  

Nicolaisen komt in zijn onderzoek met een verklaring voor beperkte begrijpelijkheid van onderzoeksrapporten als de MKBA. Uit interviews met een aantal Deense en Noorse consultants die reistijdeffecten van projecten met behulp van verkeersmodellen proberen in te schatten blijkt waarom de kans klein is dat de transparantie van studies ooit toe zal nemen. Deze consultants geven aan dat zij het als hun taak zien om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de modelschattingen zo hoog mogelijk is. Het budget van een project wordt volgens de consultants in de praktijk vaak volledig opgemaakt aan het verbeteren van de kwaliteit van de modelschattingen. Documentatie en communicatie hebben nauwelijks prioriteit. Een respondent maakt dit duidelijk met de volgende quote: ‘A traditional model builder is so focused on making sure that things fit together. You check everything again and again and re-estimate the model a million times… and this variable here, it needs to be in there. Is it logarithmic or just linear? There’s all kinds of that stuff. We’ll spend the entire budget, no problem. If I was given triple the budget I would spend that as well and produce just as poor documentation’ (blz. 197)

Respondenten geven daarbij aan dat er bij de opdrachtgever vaak ook geen behoefte is aan uitgebreide documentatie en communicatie. Volgens respondenten kan het hoofd van een politicus deze detailinformatie niet aan en leidt dit alleen tot verwarring. Een geïnterviewde consultant in de studie van Nicolaisen geeft aan dat politici in zijn beleving vooral willen weten of de studie aangeeft dat het project gebouwd moet worden of juist niet: “it was too complicated for anyone to understand it. “Oh jeez, you come here with a ton of results? Which one is the right one then? Do we go for the one in the middle, or?” It’s a difficult message to communicate that there’s a spread and not just a mean […] It’s too difficult to understand for them: “What do we need these nuances for? Do we build it or not?” At the end of the day we need to recommend something. “Just give it your best shot.” […] They don’t know what to do with it. Or why they need it: “What is this for? Does that mean it’s a bad idea?” Decision under uncertainty is an unknown concept.” (Blz. 195)

Nicolaisen bespreekt het selectief/strategisch gebruik van onderzoek in zijn thesis. Politici en beleidsmakers halen de resultaten uit een MKBA-rapport die hen goed uitkomen. In de interviews gaat een consultant in op de vraag waarom zij zich hier nooit over uitspreken. De consultant stelt dat voor hem het principe ‘once bitten, twice shy’ opgaat. Hij gaf aan nooit meer interviews te geven na een keer – naar aanleiding van een interview – plat te zijn gebeld door beleidsmakers die ontevreden waren over het interview: ‘we stay out of that. Then you can accuse us of being a bunch of sissies, but we just won’t do it’ (blz. 197). Consultants kunnen best kritisch zijn, maar zitten niet te wachten op open confrontaties met potentiële opdrachtgevers.

Nicolaisen trekt als conclusie dat onmogelijk kan worden aangetoond dat consultants coëfficiënten in het model aanpassen om effectschattingen te manipuleren (en dat dit waarschijnlijk ook niet gebeurt), maar dat de prikkel bij consultants om tegen te optimistische veronderstellingen in te gaan, niet groot is. Nicolaisen geeft aan dat consultants niet geneigd zijn om de modellen zelf aan te passen, omdat dit voor hen een veel te groot risico is, terwijl opdrachtgevers vaak veel makkelijkere middelen hebben om ervoor te zorgen dat de modelresultaten positief zijn voor het gewenste project (zoals het aanleveren van optimistische veronderstellingen). 

 Hieronder kunt u de thesis downloaden.

Nicolaisen_forecasts_fact_or_fiction.pdf (5,880.14 KB)

Ga terug naar het overzicht met publicaties

Handig voor beginners

Ervaringen MKBA cursus

  • “Een top cursus! De wetenschap, de toepassing in de praktijk en het nut van MKBA’s werden in een notendop behandeld. Geen eenrichtingsverkeer. ‘Learning by doing’ stond tijdens de cursus helemaal centraal. De cursus heeft mij in z’n totaliteit goede kennis en vaardigheden geboden om de MKBA waaraan ik nu werk, beter uit te voeren!”

    Narly Rambharos (Onderzoek en Statistiek gemeente Groningen)

  • “Wat een leerzame cursus! We werden niet alleen snel door de theorie van ‘de’ MKBA geloodst, maar kregen ook een realistische doorkijk in de praktijk van het ambacht. Bovendien werden het nut én de beperkingen van een MKBA helder, en was er aandacht voor de communicatie hierover. En we konden oefenen, en daarbij alle denkbare fouten maken. ”

    Mayan van Teerns (Gemeente Groningen)

  • “Prima cursus, zeer aan te bevelen! Strak georganiseerd en een goede afwisseling tussen theorie en concrete toepassingen. Vier verschillende docenten droegen ook bij tot het levendige karakter van de cursus. Daarnaast een interessante groep van mede-cursusten uit alle delen en sectoren van het land”

    Joost Frencken (AVANS Hogeschool)

  • “Door de cursus kan ik de MKBA beter plaatsen. De sprekers belichten de MKBA vanuit verschillende invalshoeken, afgewisseld en onderbouwd met voorbeelden en oefeningen uit de praktijk. Dat geeft mij handvatten om het toe te passen in (studenten)projecten”

    Peter Schinkel (Docent InHolland)

  • “Door de cursus is het containerbegrip 'MKBA' nu een stuk beter behapbaar geworden. Door de uitleg en de oefeningen kan ik nu MKBA's beter duiden en misschien voorzichtig er zelf één gaan opstellen. Verschillende experts komen aan het woord die elk hun eigen expertise inbrengen en dit alles heel laagdrempelig kunnen vertalen in toepasbare tips.”

    Geeske van Asperen (NISB)

  • “In een goede sfeer met veel interactie worden alle aspecten rond een mkba behandeld. De cursus is niet alleen gericht op rekenen en biedt een ‘bril’ om kosten en baten te betrekken bij keuzes rondom beleid en projecten. Erg compleet, gedegen en plezierig! Wij hebben de cursus gevolgd met een ‘delegatie’ vanuit control, beleid en kennismanagement.”

    Ira Spannenburg (Gemeente Delft)

  • “Tijdens de MKBA cursus heb ik goede handvatten gekregen om de maatschappelijke kosten en baten op een volwaardige manier naast de financiële afwegingen in beeld te krijgen. Een verademing in de discussie en het (groeps-)denken tot gevolg!”

    Karin Peeters (Territoria)

  • “De basiscursus biedt een mooie inkijk in de denkwijze en onderdelen van een MKBA. Je leert dat de MKBA meer inhoudt dan rekenen alleen (“60% nadenken, 20% rekenen en 20% presenteren”). Enthousiaste cursusleiders, betrokken medecursisten en veel mogelijkheden zelf te oefenen (vaardigheden en rollenspel)."”

    Jenny Zonneveld (Onderzoek en Statistiek, gemeente Nijmegen)

  • “De MKBA basiscursus geeft een brede kijk in de keuken van het toepassen van een MKBA. Meerwaarde is ook dat de cursus door enthousiaste docenten uit de wetenschap en de praktijk wordt gegeven. Daarnaast is er veel ruimte voor vragen en discussie met elkaar, kortom zeer de moeite waard.”

    Gabi van Duijnhoven (Provincie Zuid-Holland)

  • “Door enthousiaste bevlogen docenten met veel praktijkervaring wordt je meegenomen in de wereld van de MKBA’s. Een instrument dat toepasbaar is zowel in het fysieke als ook in het sociale domein. Met gedreven medecursisten en inspirerende werkvormen hebben we mogen proeven aan de verschillende mogelijkheden en toepassingen in de praktijk.”

    Marleen Okma (JSO, kennis en adviesbureau sociaal domein)

  • “De gevorderdencursus MKBA heeft mij een zeer welkome kennisverbreding en verdieping opgeleverd op het gebied van MKBAs. Een goede combinatie van theorie en praktijk onder deskundige leiding. De objectieve benadering met aandacht voor voordelen en nadelen van de methodiek was zeer waardevol.”

    Rob van Gerwen (DNV GL)

  • “Wil je MKBA's beter begrijpen, beter weten hoe erop te anticiperen, als opdrachtgever een meer serieuze gesprekspartner zijn of zelf MKBA's uitvoeren? Dan is deze training een echte aanrader!”

    Marieke Wiebing (Stichting Lezen & Schrijven)

  • “Na betrokken te zijn geweest bij een aantal MKBA’s had ik behoefte aan meer verdieping. De gevorderdentraining bood wat ik zocht. Het gebruik van de MKBA door politici en kritiek vanuit de wetenschap kwamen aan de orde. Er is veel ruimte voor vragen, discussie en actief oefenen. Ik heb nu duidelijk het gevoel meer boven de stof te staan dan voor de cursus.”

    Michiel Nijboer (RHDHV)

  • “Van te voren was ik sceptisch over het in geld uitdrukken van maatschappelijke effecten. Maar door de cursus weet ik dat een MKBA veel meer is dan het berekenen van een prijskaartje. Door zelf in groepjes aan de slag te gaan met procesonderdelen en het berekenen van een MKBA, ervaar je wat nodig is voor een gedegen MKBA.”

    Arwen Hoogenbosch (K2 Brabants Kenniscentrum Jeugd)

  • “De MKBA-training was ontzettend leerzaam en de stof direct toepasbaar in mijn praktijk. Ik schrijf me direct in voor een vervolgcursus zodra die er is!”

    Pascal Sijstermans (Sumcity Advisory)

  • “Een inspirerende basiscursus gegeven door deskundigen uit praktijk en wetenschap. Dit smaakt naar meer.”

    Roger Spitz (Gemeente Venlo)

  • “De cursus MKBA gaf mij een beter inzicht in wat een MKBA is en hoe deze (zelf) is toe te passen. De opzet van de cursus is erg prettig, persoonlijk en kleinschalig, waardoor er maximale aandacht is voor persoonlijke leerdoelen. Ook voor professionals in het sociale domein biedt de cursus prima inzichten en uitgangspunten”

    Bert Peterse (Adviseur maatschappelijke ontwikkeling Peel en Maas)

  • “Een prima cursus om de beginselen en de voor- en nadelen van MKBA te vernemen. Vooral de vele praktijkvoorbeelden en rekenoefeningen waren nuttig.”

    Geert Draaijers (Commissie m.e.r.)

  • “Ik heb met veel plezier de gevorderdencursus MKBA gevolgd. De docenten bespraken op enthousiaste wijze de theorie en de problemen waar je tegenaan loopt bij de vertaling naar de praktijk. Ik voelde me uitgedaagd en de praktijkoefeningen vond ik zeer leerzaam. Het was een aangename verrassing dat de cursisten uit uitlopende disciplines kwamen. ”

    Rik Froma (Haarlemmermeer)

  • “De MKBA basiscursus heeft mijn denken gescherpt over de wijze waarop je maatschappelijke effecten in beeld kunt brengen en vooral kunt vergelijken welke maatregelen effectiever zijn. De cursus is divers opgezet met een combinatie van theorie en praktijk en wordt gegeven door ervaren cursusleiders. Absoluut aan te raden wat mij betreft!”

    Hilde van Slooten (Gemeente Delft)

  • “Wat me erg beviel aan de basiscursus is dat de complexe materie heel begrijpelijk en stapsgewijs werd uitgelegd, met een prettige mix tussen denken en doen/oefenen. Ik voelde me na de cursus en met de schat aan bruikbare informatie op de website voldoende uitgerust om zelf met mijn eerste MKBA’s in mijn werkpraktijk aan de slag te gaan.”

    Clim van Daelen (Nierpatienten Vereniging Nederland)

  • “Tijdens de gevorderdencursus heb ik de MKBA systematiek middels de aangeboden praktijkcasussen en rekenoefeningen meer eigen weten te maken. De weging van effecten, zoals gebruikt binnen de MKBA systematiek, biedt mij op professioneel vlak waardevolle handvatten ter begeleiding van klanten bij het nemen van investeringsbesluiten”

    Merian Lelieveld (Hezelburcht Subsidieadviesbureau)

  • “Een uitstekende en interessante cursus. Voor rekenkamers is de MKBA-methode ook ex post toepasbaar: wat waren de kosten en de baten van het beleid? En bij wie slaan die neer? Dankzij de cursus kan ik MKBA’s van anderen nu ook beter doorgronden.”

    Sylvia van Leeuwen (Rekenkamer Utrecht)

  • “De opleiding legt een goede basis om gericht om te gaan met MKBA’s. Je leert dat het een prachtig instrument is om beslissingen te ondersteunen. De functie en het doel van de MKBA wordt duidelijk toegelicht en op een interactieve manier scherp gesteld. Enthousiaste lesgevers met kennis van zaken!”

    Thomas Christiaens (Vlaamse Overheid)

  • “De cursus was goed opgezet met veel deskundige inleiders. Wat me aansprak was de praktische opzet en de mogelijkheid om groepsgewijs aan de slag te gaan met deze weerbarstige materie.”

    Jack Bergman (Avans Hogeschool)

  • “De basiscursus MKBA heb ik met plezier gevolgd. Ik kwam om een betere kijk op dit instrument te krijgen. Dat is zeker gelukt. Er was een deskundig team van begeleiders die goed inspeelden op onze vragen en ons uitdaagden om actief mee te doen. Het heeft mij het inzicht geboden waar ik behoefte aan had.”

    Henk Kuijpers (Gemeente Apeldoorn)

  • “Door het volgen van de basiscursus MKBA heb ik een beter begrip gekregen van de methodiek en toepassingsmogelijkheden van een MKBA. Tijdens de cursus werden niet alleen de voordelen van een MKBA belicht, maar werd ook stilgestaan bij de beperkingen. In de cursus is een goede balans tussen theorie, praktijkvoorbeelden en oefeningen. ”

    Frederike Zwenk (Ministerie van Veiligheid en Justitie)

  • “Het was een eyeopener om te leren dat de wortels van de MKBA in de filosofie liggen en niet in accountancy. Dat de kunst ‘m veel meer zit in helder redeneren, dan in rekenen. Met goede sprekers en een leuke groep deelnemers, bood de cursus een goed evenwicht tussen theorie en oefenen. De Basiscursus MKBA inspireert en smaakt naar meer. ”

    Elmy Everaert (Eigen Haard)

  • “De MKBA-cursus bood mij handvatten om zelfstandig een MKBA uit te voeren. Daarbij waren de sprekers heel inspirerend. Mijn vingers jeuken om te beginnen!”

    Sandra van Straaten (Medewerker Eigen Haard)

  • “De basiscursus MKBA geeft een prima inzicht in het instrument. De cursus wordt gegeven door bevlogen experts en geeft informatie van de MKBA filosofie tot en met de praktijk. Aansprekende oefeningen en een interactief karakter geven een goede kijk in de MKBA keuken en dat smaakt naar meer”

    Jos van Veen (Gemeente Den Haag)

  • “De Basiscursus MKBA en de Gevorderdencursus MKBA hebben me veel inzicht gegeven in de wereld van MKBA's. ik ben te spreken over de diversiteit van deelnemers en de docenten. Een topcursus waarin ook kleinere groepsopdrachten werden behandeld die waardevol waren om bijvoorbeeld in te zoomen op MKBA's binnen het sociale domein”

    Samira Louali (Hogeschool Zuyd)

  • “'Ik vond Niek Mouter (de cursusleider) een hele prettige en inspirerende spreker/trainer. Mooi hoe hij je meeneemt in zijn gedachtegang en de lessen die hij zelf heeft geleerd over MKBA. De andere trainers hebben allemaal hun eigen kracht, en drive, en dat maakt de cursus een heel boeiend en afwisselend samenspel.'”

    Sylvana Rikkert (Lysias Group)

  • “Een goede cursus met een bevlogen cursusleider die zeer boeiend weet te doceren. Praktische oefeningen die het geleerde direct in de praktijk brengen aan de hand van zeer herkenbare projecten. Cursus gaat goed de breedte in van het hele MKBA spectrum met als toetje de 'MKBA-light' die erg handig is voor kleine projecten.”

    Wilbert van Veggel (Antea Group)

  • “De basiscursus MKBA is erg interessant, en duidelijk is dat het hier niet om een standaard trucje gaat, maar om een échte vaardigheid! De discussie die het opstellen van een MKBA teweeg brengt maakt het tot een mooi instrument, waarvan je in deze cursus prima de basisbeginselen onder de knie krijgt!”

    Bart Schalkwijk (KWR Research Institute)

  • “Al vaak liep ik er in mijn projecten tegen aan dat niet alle meerwaarde van het project in een (financiële) kosten-baten-analyse terugkwam. In de basiscursus MKBA leerde ik hoe ik deze meerwaarde ook een plek kan geven in de afweging tussen kosten en baten. Heel leerzaam en het smaakt naar meer, dus ik kom terug voor de vervolgcursus!”

    Williette van Arendonk (Van Arendonk)

  • “De basiscursus geeft op uitstekende wijze inzicht in de waarde van de MKBA. Een MKBA is het uitgelezen instrument om vooringenomen standpunten van bestuurders en ambtenaren te objectiveren en het helpt volksvertegenwoordigers, beter gemotiveerd hun keuzes te maken. Eigenlijk zou iedere volksvertegenwoordiger de cursus moeten doen”

    Rene van der Linden (Raadslid Heemskerk)

  • “De Basiscursus MKBA heeft ruimschoots aan mijn verwachtingen voldaan door het hoge aantal trainers (5!) voor een kleine groep mensen. De flexibele indeling van de cursus bood ruimte voor discussie, waarbij ook het sociale domein ruim aan bod kwam. Door de afwisseling tussen uitleg, oefening en rust was prettig, waardoor de aandacht niet verslapte.”

    Menko Busch (Sinzer)

  • “'Tijdens de basiscursus MKBA leer je de juiste vragen te stellen en zelf een MKBA berekening te maken. Ook zie je verschillende vormen van MKBA-light voorbij komen, erg leerzaam! Een zeer nuttige cursus, voor mensen zonder kennis van MKBA tot al een beetje ervaren MKBA’ers. Als je meer wilt weten over het instrument is deze cursus echt wat voor jou.'”

    Ester van der Sterre (Corporatie Eigen Haard)

  • “Cursus is een goede inleiding voor geïnteresseerden in maatschappelijke kosten baten analyses voor alle domeinen. Helpt om deze beter te kunnen interpreteren en te gebruiken. Leuke praktijkvoorbeelden, oefeningen en vooral goede sprekers!”

    Martje van Ankeren (Hogeschool van Amsterdam)

  • “De cursus MKBA voor gevorderden is een verdieping voor deelnemers met reeds solide kennis van de MKBA. De cursus biedt handvaten om stakeholders mee te nemen in het proces van de MKBA. De interactie tussen theorie en praktijk en het ‘zelf aan de slag’-gehalte maken de cursus een goede basis voor adviseurs en beleidsmakers die nog een stapje verder willen. ”

    Anne Nobel (Witteveen & Bos)

  • “De basiscursus MKBA geeft informatie, praktijkvoorbeelden én inzichten waaruit blijkt dat de MKBA een waardevolle bijdrage kan leveren in het besluitvormingstraject. Veel hangt hierbij af van het zorgvuldig doorlopen van het ‘MKBA –stappenplan’. De praktische tips, tools en rekenoefeningen uit de cursus heb ik dan ook als zeer nuttig ervaren. ”

    Stan Rademakers (Kragten)

  • “De basiscursus MKBA gaf - mede vanwege het feit dat ik reeds stevig in de MKBA werkzaam ben - niet alleen maar nieuws, maar op sommige vlakken was de aanscherping erg nuttig. Ook was het fijn een aantal eigen hersenspinsels bevestigd te zien worden. Dat betekent dan weer wel een hoop werk aan de winkel!”

    Paul Siderius (Prorail)

Over MKBA-informatie.nl

Voor de Maatschappelijke kosten- en batenanalyse gaat nog te vaak het spreekwoord 'onbekend maakt onbemind' op. Wanneer men met een MKBA te maken krijgt, was het tot op heden moeilijk om snel de basisinformatie over dit instrument te vinden. Daarom heeft initiatiefnemer en auteur Niek Mouter MKBA-informatie.nl opgezet, in samenwerking met een aantal partners. Hier vindt u informatie over de MKBA, zowel voor beginners als voor gevorderden. Lees verder

Contact

Heeft u een vraag, aanvulling of opmerking neem dan contact met ons op.

© MKBA-informatie.nl