10 redenen waarom individuen in hun rol als consument andere voorkeuren hebben dan als burger

Titel: The consumer-citizen duality: Ten reasons why citizens prefer safety and drivers desire speed

Auteurs: Niek Mouter, Sander van Cranenburgh en Bert van Wee

Gepubliceerd in: Accident Analysis and Prevention

In maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA’s) worden effecten van infrastructuurprojecten gewaardeerd op basis van de betalingsbereidheidbenadering. Verondersteld wordt dat niet alleen de waarde van consumptiegoederen, maar ook de waarde van bijvoorbeeld overheidsprojecten kan worden afgeleid uit keuzes die individuen maken met hun inkomen na belasting in (hypothetische) markten. Deze “betalingsbereidheidsbenadering” wordt ook wel de “consumentenbenadering” of “consumentensoevereiniteit” genoemd.

Kritiek vanuit de wetenschap

Verschillende wetenschappers bekritiseren dit uitgangspunt van de MKBA, omdat afwegingen die individuen als consument maken tussen private middelen en private goederen kunnen afwijken van de manier waarop dezelfde individuen als burger vinden dat de overheid (namens hen) afwegingen moet maken tussen publieke middelen en publieke goederen. Dit wordt ook wel de ‘consument-burger dualiteit’ genoemd. Om een voorbeeld te geven: afwegingen tussen reistijd en veiligheid van individuen als automobilist (consument van mobiliteit) hoeven niet overeen te komen met de manier waarop dezelfde individuen vinden dat de overheid (namens hen) afwegingen moet maken tussen reistijd en veiligheid. Er is nog weinig empirisch onderzoek gedaan naar de mate waarin mensen effecten verschillend waarderen als consument en burger. In een eerdere studie onderzochten Niek Mouter, Sander van Cranenburgh en Bert van Wee aan de hand van keuze-experimenten of individuen inderdaad verschillende preferenties hebben als consument en burger, wanneer zij een afweging maken tussen reistijd en veiligheid. Deze studie stelde vast dat Nederlanders als burger meer waarde toekennen aan verkeersveiligheid dan aan reistijd vergeleken met de keuzes die zij maken als consument.

Verklaringen (methodologie)

In een nieuwe studie is onderzocht wat de mogelijke verklaringen zijn voor deze consument-burger dualiteit. Aan 214 respondenten is gevraagd om eerst acht routekeuzes te maken als automobilist (consument van mobiliteit). De respondenten konden steeds kiezen tussen een veiligere route met een relatief lange reistijd en een snellere route die minder veilig was. Daarna werd aan deze respondenten gevraagd of zij reistijd of verkeersveiligheid belangrijker vonden bij het maken van hun keuzes en zij werden gevraagd om dit te motiveren. Vervolgens werden de respondenten gevraagd om acht routekeuzes te maken als burger. Aan deze respondenten werd verteld dat de minister een nieuwe weg ging aanleggen en de keuze had tussen een veiligere route met een relatief lange reistijd en een snellere maar minder veilige route. Vervolgens werd aan deze respondenten gevraagd om één van de twee routes te adviseren. Nadat de respondenten acht keer een advies hadden gegeven werd aan hen gevraagd of zij reistijd of verkeersveiligheid belangrijker vonden in hun advies en zij werden gevraagd om dit te motiveren. Tot slot is aan respondenten gevraagd of verkeersveiligheid belangrijker was in hun advies aan de overheid of in hun keuzes als automobilist, waarna zij wederom hun keuze moesten motiveren. 198 respondenten hebben precies hetzelfde experiment gedaan. Alleen werden deze respondenten gevraagd om eerst de overheid te adviseren en daarna werden de respondenten gevraagd om routekeuzes te maken als automobilist.

10 Verklaringen

De kwalitatieve resultaten zijn geanalyseerd om mogelijke verklaringen voor de consument-burger dualiteit bij het afwegen van reistijd en verkeersveiligheid vast te stellen. Op basis van deze analyse zijn 10 mogelijke verklaringen geïdentificeerd. 4 van de 10 verklaringen zijn niet eerder geïdentificeerd in de wetenschappelijke literatuur. De 10 verklaringen kunnen worden onderverdeeld in cognitieve verklaringen en normatieve verklaringen. Er is sprake van een cognitieve verklaring wanneer individuen reistijd en verkeersveiligheid anders afwegen als consument en burger, omdat hun perceptie over veiligheidsrisico verschilt in de twee rollen. Er is sprake van een normatieve verklaring wanneer individuen als burger meer waarde aan veiligheid toekennen dan als consument, omdat zij vinden dat de overheid meer waarde moet toekennen aan het verbeteren van veiligheid dan individuele automobilisten. 

Cognitieve verklaringen

De vijf cognitieve verklaringen zijn: 1) de veiligheidsrisico’s die een automobilist moet afwegen zijn verwaarloosbaar (1/29.000.000 grotere kans om te overlijden), terwijl de veiligheidsrisico’s die moeten worden afgewogen in de publieke context substantieel zijn (1 verkeersdode per jaar); 2) automobilisten schatten hun subjectieve risico lager in dan het objectieve risico. Automobilisten geven bijvoorbeeld aan dat beide routes voor hen even veilig zijn vanwege hun goede rijstijl. Daarom kijken zij als automobilist nauwelijks naar veiligheid bij het maken van een routekeuze; 3) het risico dat individuen als automobilisten nemen is controleerbaar. Individuen wegen controleerbare risico’s minder zwaar dan oncontroleerbare risico’s; 4) Individuen kiezen als automobilist voor de snelste weg omdat zij in de werkelijkheid geen kennis hebben van verschil in veiligheid van routes. Hun routeplanner geeft deze informatie niet. Volgens individuen heeft een overheid wel kennis over verschillen in veiligheid tussen wegen voordat er een keuze wordt gemaakt voor een route. Daarom vinden individuen dat de overheid hier wel waarde aan moet toekennen; 5) Wanneer automobilisten kiezen voor de risicovolle route, dan vergroten zij met name hun eigen overlijdensrisico. Wanneer individuen de overheid adviseren om te kiezen voor de risicovolle route dan vergroten zij het risico voor andere mensen. Individuen vinden het over het algemeen makkelijker om een risico te nemen dat alleen henzelf raakt dan om een risico te nemen voor anderen.

Normatieve verklaringen

Respondenten noemden vijf normatieve verklaringen voor het feit dat zij bij hun advies aan de overheid meer waarde toekenden aan veiligheidsrisico dan bij hun routekeuze als automobilist: 1) keuzes die individuen als burger maken zijn eerder beïnvloed door sociale normen dan keuzes van individuen als automobilist. Bij het maken van een keuze tussen veiligheid en tijd schrijven sociale normen voor om meer waarde te hechten aan veiligheid; 2) de overheid heeft een zorgplicht over haar burgers en heeft daarom een grotere verantwoordelijkheid om veiligheid te waarborgen dan om reistijd te verkorten; 3) Respondenten vinden als automobilist korte reistijd erg belangrijk, maar vinden het geen (kern)taak van de overheid om reistijden te verkorten. Individuen vinden dat zij als automobilist ook een eigen verantwoordelijkheid hebben om hun reistijd te verkorten als zij hier ontevreden over zijn. Zij kunnen er bijvoorbeeld voor kiezen om thuis te gaan werken, om voor of na de spits te reizen, om te verhuizen of een baan te kiezen dichter bij huis. Het feit dat respondenten als automobilist voor de snelste route kiezen hoeft dus niet te betekenen dat zij overheidsinvesteringen om reistijd te verkorten sterker waarderen dan investeringen die veiligheid vergroten; 4 en 5) De taak van het individu en de taak van de overheid zijn communicerende vaten. Individuen vinden dat de overheid juist moet focussen op veiligheid, omdat automobilisten de neiging hebben om te proberen zo snel mogelijk ergens te komen. Andere respondenten stellen dat de overheid de veiligheid van het wegennetwerk moet borgen, zodat de automobilist met een gerust hart voor de snelste route kan kiezen. Interessant aan deze verklaring is dat respondenten de overheid adviseren om afwegingen te maken die tegengesteld zijn aan de afwegingen die zijzelf als automobilist maken. Dit staat haaks op de aanname in huidige MKBA’s dat privékeuzes van individuen maatgevend moeten zijn voor de manier waarop de overheid volgens individuen keuzes moet maken.

Implicaties

De resultaten van dit onderzoek kunnen nuttige input bieden voor de discussie of analyses van maatschappelijke kosten en baten van overheidsbeleid moeten worden gebaseerd op voorkeuren die individuen hebben over de effecten van publieke keuzes (burgervoorkeuren) of voorkeuren die individuen hebben bij het maken van private keuzes zoals routekeuzes (consumentenvoorkeuren). Het feit dat respondenten aangeven dat zij vinden dat privékeuzes niet maatgevend moeten zijn voor de manier waarop de overheid keuzes maakt is bijvoorbeeld een argument om MKBA’s te baseren op burgervoorkeuren.

Hieronder kunt u het artikel downloaden. De originele versie is te vinden in het journal Accident Analysis and Prevention.

Klik hier om terug te gaan naar het overzicht van publicaties.

Consumercitizen_duality_why_citizens_prefer_safety_and_drivers_47.pdf (498.54 KB)

Handig voor beginners

Ervaringen MKBA cursus

  • “De basiscursus MKBA gaf - mede vanwege het feit dat ik reeds stevig in de MKBA werkzaam ben - niet alleen maar nieuws, maar op sommige vlakken was de aanscherping erg nuttig. Ook was het fijn een aantal eigen hersenspinsels bevestigd te zien worden. Dat betekent dan weer wel een hoop werk aan de winkel!”

    Paul Siderius (Prorail)

  • “'Ik vond Niek Mouter (de cursusleider) een hele prettige en inspirerende spreker/trainer. Mooi hoe hij je meeneemt in zijn gedachtegang en de lessen die hij zelf heeft geleerd over MKBA. De andere trainers hebben allemaal hun eigen kracht, en drive, en dat maakt de cursus een heel boeiend en afwisselend samenspel.'”

    Sylvana Rikkert (Lysias Group)

  • “Prima cursus, zeer aan te bevelen! Strak georganiseerd en een goede afwisseling tussen theorie en concrete toepassingen. Vier verschillende docenten droegen ook bij tot het levendige karakter van de cursus. Daarnaast een interessante groep van mede-cursusten uit alle delen en sectoren van het land”

    Joost Frencken (AVANS Hogeschool)

  • “Na betrokken te zijn geweest bij een aantal MKBA’s had ik behoefte aan meer verdieping. De gevorderdentraining bood wat ik zocht. Het gebruik van de MKBA door politici en kritiek vanuit de wetenschap kwamen aan de orde. Er is veel ruimte voor vragen, discussie en actief oefenen. Ik heb nu duidelijk het gevoel meer boven de stof te staan dan voor de cursus.”

    Michiel Nijboer (RHDHV)

  • “Een top cursus! De wetenschap, de toepassing in de praktijk en het nut van MKBA’s werden in een notendop behandeld. Geen eenrichtingsverkeer. ‘Learning by doing’ stond tijdens de cursus helemaal centraal. De cursus heeft mij in z’n totaliteit goede kennis en vaardigheden geboden om de MKBA waaraan ik nu werk, beter uit te voeren!”

    Narly Rambharos (Onderzoek en Statistiek gemeente Groningen)

  • “Door enthousiaste bevlogen docenten met veel praktijkervaring wordt je meegenomen in de wereld van de MKBA’s. Een instrument dat toepasbaar is zowel in het fysieke als ook in het sociale domein. Met gedreven medecursisten en inspirerende werkvormen hebben we mogen proeven aan de verschillende mogelijkheden en toepassingen in de praktijk.”

    Marleen Okma (JSO, kennis en adviesbureau sociaal domein)

  • “De cursus MKBA gaf mij een beter inzicht in wat een MKBA is en hoe deze (zelf) is toe te passen. De opzet van de cursus is erg prettig, persoonlijk en kleinschalig, waardoor er maximale aandacht is voor persoonlijke leerdoelen. Ook voor professionals in het sociale domein biedt de cursus prima inzichten en uitgangspunten”

    Bert Peterse (Adviseur maatschappelijke ontwikkeling Peel en Maas)

  • “De cursus was goed opgezet met veel deskundige inleiders. Wat me aansprak was de praktische opzet en de mogelijkheid om groepsgewijs aan de slag te gaan met deze weerbarstige materie.”

    Jack Bergman (Avans Hogeschool)

  • “Tijdens de gevorderdencursus heb ik de MKBA systematiek middels de aangeboden praktijkcasussen en rekenoefeningen meer eigen weten te maken. De weging van effecten, zoals gebruikt binnen de MKBA systematiek, biedt mij op professioneel vlak waardevolle handvatten ter begeleiding van klanten bij het nemen van investeringsbesluiten”

    Merian Lelieveld (Hezelburcht Subsidieadviesbureau)

  • “Door de cursus kan ik de MKBA beter plaatsen. De sprekers belichten de MKBA vanuit verschillende invalshoeken, afgewisseld en onderbouwd met voorbeelden en oefeningen uit de praktijk. Dat geeft mij handvatten om het toe te passen in (studenten)projecten”

    Peter Schinkel (Docent InHolland)

  • “De MKBA basiscursus geeft een brede kijk in de keuken van het toepassen van een MKBA. Meerwaarde is ook dat de cursus door enthousiaste docenten uit de wetenschap en de praktijk wordt gegeven. Daarnaast is er veel ruimte voor vragen en discussie met elkaar, kortom zeer de moeite waard.”

    Gabi van Duijnhoven (Provincie Zuid-Holland)

  • “Het was een eyeopener om te leren dat de wortels van de MKBA in de filosofie liggen en niet in accountancy. Dat de kunst ‘m veel meer zit in helder redeneren, dan in rekenen. Met goede sprekers en een leuke groep deelnemers, bood de cursus een goed evenwicht tussen theorie en oefenen. De Basiscursus MKBA inspireert en smaakt naar meer. ”

    Elmy Everaert (Eigen Haard)

  • “Een uitstekende en interessante cursus. Voor rekenkamers is de MKBA-methode ook ex post toepasbaar: wat waren de kosten en de baten van het beleid? En bij wie slaan die neer? Dankzij de cursus kan ik MKBA’s van anderen nu ook beter doorgronden.”

    Sylvia van Leeuwen (Rekenkamer Utrecht)

  • “Een inspirerende basiscursus gegeven door deskundigen uit praktijk en wetenschap. Dit smaakt naar meer.”

    Roger Spitz (Gemeente Venlo)

  • “De Basiscursus MKBA heeft ruimschoots aan mijn verwachtingen voldaan door het hoge aantal trainers (5!) voor een kleine groep mensen. De flexibele indeling van de cursus bood ruimte voor discussie, waarbij ook het sociale domein ruim aan bod kwam. Door de afwisseling tussen uitleg, oefening en rust was prettig, waardoor de aandacht niet verslapte.”

    Menko Busch (Sinzer)

  • “De cursus MKBA voor gevorderden is een verdieping voor deelnemers met reeds solide kennis van de MKBA. De cursus biedt handvaten om stakeholders mee te nemen in het proces van de MKBA. De interactie tussen theorie en praktijk en het ‘zelf aan de slag’-gehalte maken de cursus een goede basis voor adviseurs en beleidsmakers die nog een stapje verder willen. ”

    Anne Nobel (Witteveen & Bos)

  • “De basiscursus geeft op uitstekende wijze inzicht in de waarde van de MKBA. Een MKBA is het uitgelezen instrument om vooringenomen standpunten van bestuurders en ambtenaren te objectiveren en het helpt volksvertegenwoordigers, beter gemotiveerd hun keuzes te maken. Eigenlijk zou iedere volksvertegenwoordiger de cursus moeten doen”

    Rene van der Linden (Raadslid Heemskerk)

  • “De Basiscursus MKBA en de Gevorderdencursus MKBA hebben me veel inzicht gegeven in de wereld van MKBA's. ik ben te spreken over de diversiteit van deelnemers en de docenten. Een topcursus waarin ook kleinere groepsopdrachten werden behandeld die waardevol waren om bijvoorbeeld in te zoomen op MKBA's binnen het sociale domein”

    Samira Louali (Hogeschool Zuyd)

  • “'Tijdens de basiscursus MKBA leer je de juiste vragen te stellen en zelf een MKBA berekening te maken. Ook zie je verschillende vormen van MKBA-light voorbij komen, erg leerzaam! Een zeer nuttige cursus, voor mensen zonder kennis van MKBA tot al een beetje ervaren MKBA’ers. Als je meer wilt weten over het instrument is deze cursus echt wat voor jou.'”

    Ester van der Sterre (Corporatie Eigen Haard)

  • “Wil je MKBA's beter begrijpen, beter weten hoe erop te anticiperen, als opdrachtgever een meer serieuze gesprekspartner zijn of zelf MKBA's uitvoeren? Dan is deze training een echte aanrader!”

    Marieke Wiebing (Stichting Lezen & Schrijven)

  • “Een goede cursus met een bevlogen cursusleider die zeer boeiend weet te doceren. Praktische oefeningen die het geleerde direct in de praktijk brengen aan de hand van zeer herkenbare projecten. Cursus gaat goed de breedte in van het hele MKBA spectrum met als toetje de 'MKBA-light' die erg handig is voor kleine projecten.”

    Wilbert van Veggel (Antea Group)

  • “De basiscursus biedt een mooie inkijk in de denkwijze en onderdelen van een MKBA. Je leert dat de MKBA meer inhoudt dan rekenen alleen (“60% nadenken, 20% rekenen en 20% presenteren”). Enthousiaste cursusleiders, betrokken medecursisten en veel mogelijkheden zelf te oefenen (vaardigheden en rollenspel)."”

    Jenny Zonneveld (Onderzoek en Statistiek, gemeente Nijmegen)

  • “In een goede sfeer met veel interactie worden alle aspecten rond een mkba behandeld. De cursus is niet alleen gericht op rekenen en biedt een ‘bril’ om kosten en baten te betrekken bij keuzes rondom beleid en projecten. Erg compleet, gedegen en plezierig! Wij hebben de cursus gevolgd met een ‘delegatie’ vanuit control, beleid en kennismanagement.”

    Ira Spannenburg (Gemeente Delft)

  • “Wat een leerzame cursus! We werden niet alleen snel door de theorie van ‘de’ MKBA geloodst, maar kregen ook een realistische doorkijk in de praktijk van het ambacht. Bovendien werden het nut én de beperkingen van een MKBA helder, en was er aandacht voor de communicatie hierover. En we konden oefenen, en daarbij alle denkbare fouten maken. ”

    Mayan van Teerns (Gemeente Groningen)

  • “De basiscursus MKBA heb ik met plezier gevolgd. Ik kwam om een betere kijk op dit instrument te krijgen. Dat is zeker gelukt. Er was een deskundig team van begeleiders die goed inspeelden op onze vragen en ons uitdaagden om actief mee te doen. Het heeft mij het inzicht geboden waar ik behoefte aan had.”

    Henk Kuijpers (Gemeente Apeldoorn)

  • “Door het volgen van de basiscursus MKBA heb ik een beter begrip gekregen van de methodiek en toepassingsmogelijkheden van een MKBA. Tijdens de cursus werden niet alleen de voordelen van een MKBA belicht, maar werd ook stilgestaan bij de beperkingen. In de cursus is een goede balans tussen theorie, praktijkvoorbeelden en oefeningen. ”

    Frederike Zwenk (Ministerie van Veiligheid en Justitie)

  • “De opleiding legt een goede basis om gericht om te gaan met MKBA’s. Je leert dat het een prachtig instrument is om beslissingen te ondersteunen. De functie en het doel van de MKBA wordt duidelijk toegelicht en op een interactieve manier scherp gesteld. Enthousiaste lesgevers met kennis van zaken!”

    Thomas Christiaens (Vlaamse Overheid)

  • “Wat me erg beviel aan de basiscursus is dat de complexe materie heel begrijpelijk en stapsgewijs werd uitgelegd, met een prettige mix tussen denken en doen/oefenen. Ik voelde me na de cursus en met de schat aan bruikbare informatie op de website voldoende uitgerust om zelf met mijn eerste MKBA’s in mijn werkpraktijk aan de slag te gaan.”

    Clim van Daelen (Nierpatienten Vereniging Nederland)

  • “De MKBA-training was ontzettend leerzaam en de stof direct toepasbaar in mijn praktijk. Ik schrijf me direct in voor een vervolgcursus zodra die er is!”

    Pascal Sijstermans (Sumcity Advisory)

  • “De basiscursus MKBA geeft informatie, praktijkvoorbeelden én inzichten waaruit blijkt dat de MKBA een waardevolle bijdrage kan leveren in het besluitvormingstraject. Veel hangt hierbij af van het zorgvuldig doorlopen van het ‘MKBA –stappenplan’. De praktische tips, tools en rekenoefeningen uit de cursus heb ik dan ook als zeer nuttig ervaren. ”

    Stan Rademakers (Kragten)

  • “De MKBA basiscursus heeft mijn denken gescherpt over de wijze waarop je maatschappelijke effecten in beeld kunt brengen en vooral kunt vergelijken welke maatregelen effectiever zijn. De cursus is divers opgezet met een combinatie van theorie en praktijk en wordt gegeven door ervaren cursusleiders. Absoluut aan te raden wat mij betreft!”

    Hilde van Slooten (Gemeente Delft)

  • “De basiscursus MKBA geeft een prima inzicht in het instrument. De cursus wordt gegeven door bevlogen experts en geeft informatie van de MKBA filosofie tot en met de praktijk. Aansprekende oefeningen en een interactief karakter geven een goede kijk in de MKBA keuken en dat smaakt naar meer”

    Jos van Veen (Gemeente Den Haag)

  • “Een prima cursus om de beginselen en de voor- en nadelen van MKBA te vernemen. Vooral de vele praktijkvoorbeelden en rekenoefeningen waren nuttig.”

    Geert Draaijers (Commissie m.e.r.)

  • “De MKBA-cursus bood mij handvatten om zelfstandig een MKBA uit te voeren. Daarbij waren de sprekers heel inspirerend. Mijn vingers jeuken om te beginnen!”

    Sandra van Straaten (Medewerker Eigen Haard)

  • “Tijdens de MKBA cursus heb ik goede handvatten gekregen om de maatschappelijke kosten en baten op een volwaardige manier naast de financiële afwegingen in beeld te krijgen. Een verademing in de discussie en het (groeps-)denken tot gevolg!”

    Karin Peeters (Territoria)

  • “Van te voren was ik sceptisch over het in geld uitdrukken van maatschappelijke effecten. Maar door de cursus weet ik dat een MKBA veel meer is dan het berekenen van een prijskaartje. Door zelf in groepjes aan de slag te gaan met procesonderdelen en het berekenen van een MKBA, ervaar je wat nodig is voor een gedegen MKBA.”

    Arwen Hoogenbosch (K2 Brabants Kenniscentrum Jeugd)

  • “Door de cursus is het containerbegrip 'MKBA' nu een stuk beter behapbaar geworden. Door de uitleg en de oefeningen kan ik nu MKBA's beter duiden en misschien voorzichtig er zelf één gaan opstellen. Verschillende experts komen aan het woord die elk hun eigen expertise inbrengen en dit alles heel laagdrempelig kunnen vertalen in toepasbare tips.”

    Geeske van Asperen (NISB)

  • “De basiscursus MKBA is erg interessant, en duidelijk is dat het hier niet om een standaard trucje gaat, maar om een échte vaardigheid! De discussie die het opstellen van een MKBA teweeg brengt maakt het tot een mooi instrument, waarvan je in deze cursus prima de basisbeginselen onder de knie krijgt!”

    Bart Schalkwijk (KWR Research Institute)

  • “De gevorderdencursus MKBA heeft mij een zeer welkome kennisverbreding en verdieping opgeleverd op het gebied van MKBAs. Een goede combinatie van theorie en praktijk onder deskundige leiding. De objectieve benadering met aandacht voor voordelen en nadelen van de methodiek was zeer waardevol.”

    Rob van Gerwen (DNV GL)

  • “Cursus is een goede inleiding voor geïnteresseerden in maatschappelijke kosten baten analyses voor alle domeinen. Helpt om deze beter te kunnen interpreteren en te gebruiken. Leuke praktijkvoorbeelden, oefeningen en vooral goede sprekers!”

    Martje van Ankeren (Hogeschool van Amsterdam)

  • “Ik heb met veel plezier de gevorderdencursus MKBA gevolgd. De docenten bespraken op enthousiaste wijze de theorie en de problemen waar je tegenaan loopt bij de vertaling naar de praktijk. Ik voelde me uitgedaagd en de praktijkoefeningen vond ik zeer leerzaam. Het was een aangename verrassing dat de cursisten uit uitlopende disciplines kwamen. ”

    Rik Froma (Haarlemmermeer)

  • “Al vaak liep ik er in mijn projecten tegen aan dat niet alle meerwaarde van het project in een (financiële) kosten-baten-analyse terugkwam. In de basiscursus MKBA leerde ik hoe ik deze meerwaarde ook een plek kan geven in de afweging tussen kosten en baten. Heel leerzaam en het smaakt naar meer, dus ik kom terug voor de vervolgcursus!”

    Williette van Arendonk (Van Arendonk)

Over MKBA-informatie.nl

Voor de Maatschappelijke kosten- en batenanalyse gaat nog te vaak het spreekwoord 'onbekend maakt onbemind' op. Wanneer men met een MKBA te maken krijgt, was het tot op heden moeilijk om snel de basisinformatie over dit instrument te vinden. Daarom heeft initiatiefnemer en auteur Niek Mouter MKBA-informatie.nl opgezet, in samenwerking met een aantal partners. Hier vindt u informatie over de MKBA, zowel voor beginners als voor gevorderden. Lees verder

Contact

Heeft u een vraag, aanvulling of opmerking neem dan contact met ons op.

© MKBA-informatie.nl